Na przeczytanie potrzebujesz 3 minut(y).
Kradzież dokumentów. Gdzie zgłosić?
Musicie być świadomi, że o ile nie traficie na uczciwego znalazcę, to powinniście zaakceptować fakt, że gotówka, która znajdowała się w portfelu jest stracona raz na zawsze. Co innego pieniądze z karty.
W przypadku kradzieży lub zgubienia portfela, najważniejsze jest, jak najszybsze zastrzeżenie wszystkich utraconych dokumentów (w tym kart). Dlaczego? Żyjemy w dobie powszechnego dostępu do szybkich pożyczek (tzw. chwilówek), gdzie przy minimalnej liczbie formalności można uzyskać szybką gotówkę. Skradzione dokumenty są bardzo często wykorzystywane właśnie w tym celu, a ofiara dowiaduje się o tym dopiero, gdy do domu przychodzi harmonogram spłat.
Od pewnego czasu, dzięki inicjatywie Związku Banków Polskich, można to zrobić w dowolnym polskim banku (część z nich umożliwia nawet zastrzeganie dokumentów osobom, które nie są ich klientami). Zastrzec można:
- dowód osobisty,
- paszport,
- czek,
- dowód rejestracyjny,
- kartę pobytu,
- książeczkę marynarską,
- książeczkę wojskową,
- prawo jazdy,
- wizę,
- no i oczywiście kartę płatniczą (to należy wykonać w swoim macierzystym banku).
To bardzo wygodne, że podczas jednej rozmowy telefonicznej na infolinii banku, wizyty w oddziale lub przy wykorzystaniu bankowości internetowej możemy nie tylko zablokować dostęp do naszych pieniędzy, a również oznaczyć nasz dokument tożsamości jako zastrzeżony. Z uwagi na to, że uczestniczą w tej inicjatywie wszystkie banki oraz wiele innych instytucji finansowych próba użycia takiego dokumentu zostanie natychmiast odnotowana, ponieważ trafia on do specjalnego rejestru, za pomocą którego każdy jest w stanie zweryfikować, czy dany dokument nie jest zastrzeżony. Instrukcję, w jaki sposób można to zrobić (np. przy zawieraniu umowy kupna/sprzedaży) znajdziesz na stronach Ministerstwa Cyfryzacji .
Kradzież portfela. Co zrobić?
Lista kroków, które należy w takiej sytuacji wykonać jest następująca (w kolejności):
- Zastrzeżenie utraconych dokumentów oraz wszystkich skradzionych kart.
- Powiadomienie policji w przypadku, gdy dokumenty zostały utracone w wyniku kradzieży.
- Zgłoszenie się do lokalnego Urzędu Gminy/Dzielnicy lub Placówki Konsularnej w celu wyrobienia nowego dokumentu.
Kradzież pieniędzy z karty. Czy można je odzyskać?
Utrata karty może nieść za sobą poważne konsekwencje, ponieważ przestępca za jej pomocą może w krótkim czasie zakupić kosztowne towary i usługi w internecie (bez znajomości PINu), czy też wypłacać gotówkę z bankomatu (jeżeli zna PIN). Przede wszystkim najważniejsze jest, aby jak najszybciej ten fakt zgłosić w swoim banku. Spowoduje to zablokowanie karty i uniemożliwienie korzystania z niej przez potencjalnego znalazcę lub złodzieja. Nawet w przypadku zwrotu karty przez potencjalnego znalazcę warto jest ją zastrzec i złożyć wniosek o wydanie nowej, ponieważ znalazca mógł wykonać jej zdjęcie i na tej podstawie będzie mógł wykonać transakcję w przyszłości.
Niektóre z banków umożliwiają włączenie blokady czasowej za pomocą aplikacji mobilnej lub bankowości internetowej. Jak to działa? Orientujesz się, że nie masz portfela, ale podejrzewasz, że raczej został w domu. Na wszelki wypadek blokujesz kartę. Jeśli karta bezpieczna czeka w domu, łatwo ją odblokujesz i nie będziesz musiał zamawiać nowej. Jeśli jednak jest w rękach złodzieja, Twoje pieniądze będą bezpieczne. Jeśli po powrocie do domu nie znajdziesz portfela, zastrzeż kartę i zamów nową.
Należy pamiętać, że zgłoszenie utraty karty jest podstawą do ewentualnych roszczeń o odszkodowanie za utracone środki.
Jedną z podstawowych metod ubiegania się o zwrot utraconych pieniędzy jest tzw. procedura chargeback (z ang. obciążenie zwrotne). W ramach tej procedury, w uzasadnionych przypadkach, możemy otrzymać zwrot pieniędzy za transakcję wykonaną kartą. Aby skorzystać z procedury chargeback, zgłoś się do swojego banku, który zajmie się dalszymi czynnościami i przekaże sprawę do odpowiednich instytucji. Z procedury chargeback można skorzystać m.in. jeśli:
- transakcja zrealizowana była bez naszej wiedzy (np. w przypadku kradzieży karty),
- nie otrzymaliśmy zamówionego towaru lub usługa była źle wykonana (ta opcja przydaje się też przy okazji wakacyjnych podróży, rezerwacji itp.)
- doszło do pomyłki przy procesowaniu transakcji (np. rachunek obciążony został dwukrotnie lub niewłaściwą kwotą).
Jak zadbać o bezpieczeństwo karty?
Poniżej znajdziesz kilka uniwersalnych rad, które w znaczący sposób zmniejszą ryzyko utraty pieniędzy (lub ich ilości) w przypadku kradzieży:
- Ustaw limity dla karty - większość banków pozwala na ustawienie limitów w oddziale lub za pomocą bankowości elektronicznej - możemy określić ile transakcji i w jakiej wysokości można wykonywać w określonym czasie (np. 5 transakcji dziennie, nie więcej niż 1000 zł). W szczególności pamiętaj o włączeniu limitów do transakcji internetowych (to inne limity niż płatności w sklepie stacjonarnym). Jeżeli nigdy nie robisz zakupów w internecie - ustaw je na 0 zł. Pomyśl też o e swoich bliskich - jeżeli masz w rodzinie osoby, które nie korzystają z zakupów w internecie, powiedz im, żeby takie limity włączyły.
- Nigdy nie zapisuj PIN-u do karty! Jeśli boisz się, że nie będziesz go pamiętać, wydaje mi się, że z dwojga złego lepiej już mieć łatwy PIN (do czego oczywiście nie zachęcam) niż nosić go w portfelu razem z kartą. Pamiętajmy, że po 3 nieudanych próbach wpisania PIN, bankomat zatrzyma kartę, więc potencjalny złodziej nie ma możliwości “zgadywania”.
- Nigdy nie podawaj nikomu numeru swojej karty (w tym pracownikom infolinii różnych firm), nie publikuj jej zdjęć w internecie ani nie przesyłaj e-mailem. Zdjęcie przodu karty wystarczy do tego, aby wykonać zakupy np. w sklepie internetowym Amazon.
- Osoby paranoicznie podchodzące do bezpieczeństwa karty mogą zakupić etui blokujące możliwość zbliżeniowego płacenia kartą. Nie polecam tego rozwiązania, bo nie słyszałem, aby ktoś w Polsce atakował klientów biegając z terminalem płatniczym :).
Na co dzień zajmujący się bezpieczeństwem IT w jednej z polskich instytucji finansowych. Entuzjasta nowych technologii. Fan nadgryzionego jabłuszka. Wielbiciel alternatywnych metod parzenia kawy.